WEERKUNDIG MAANDOVERZICHT
Een jaar geleden werden in juli bijna alle mogelijke warmterecords gebroken en wat dat betreft kon het haast niet anders, of juli 1995 zou niet zo’n hoogvlieger worden. Inderdaad kon de voorbije maand zijn extreem warme voorganger niet evenaren, maar de vakantieganger had wederom weinig reden tot klagen. Laten we de nuchtere cijfers spreken, dan moeten we concluderen dat we opnieuw een zomermaand hebben gehad, die zonder aarzelen als een ‘topper’ valt te omschrijven. Wat dat betreft leek de voorbije maand sprekend op juli 1983, die twee jaar geleden nog de eeuw-ranglijst aanvoerde. Nu staan juli 1995 en 1983 met een gemiddelde etmaaltemperatuur van 20,1 °C broederlijk op de tweede plaats, achter juli 1994. Op 28 dagen bereikte de maximumtemperatuur in De Bilt ten minste 20 °C, op 15 dagen 25 °C en op 6 dagen 30 °C. Deze cijfers zijn ook goed voor een topklassering, maar juli 1994 blijft wat dat betreft de ranglijst aanvoeren. In met name Limburg werd plaatselijk op iedere julidag wel 20 °C gehaald en er werden 10 tropische en 21 zomerse dagen geregistreerd. Zowel de minimum- als de maximumtemperaturen lagen ver boven normaal, maar de afwijking van de minimumtemperatuur was het grootst. Met 14,7 °C staat juli 1995 heel stevig op de tweede plaats (uiteraard achter 1994) en hoewel het definitieve cijfer nog wel een paar tienden van een graad lager zal komen te liggen, is ook dan een tweede plaats nog zeker. De gemiddelde maximumtemperatuur levert met 25,4 °C een derde plaats op, toch altijd nog een volle graad achter juli 1983 en bijna twee graden achter juli 1994, waarmee wederom is aangetoond dat we vorig jaar werkelijk een unieke zomermaand hebben beleefd. Het moge duidelijk zijn dat het juli-duo i994-’95 qua temperatuur al even uniek is, gemiddeld 20,8 °C. Nimmer hebben we sinds het begin van de redelijk betrouwbare metingen — sinds 1709 — twee opeenvolgende juli-maanden gehad die zo warm verliepen. Deze eeuw zijn er in totaal elf duo’s geweest die gemiddeld minstens 18,0 °C opleverden. Tot voor kort was het duo i982-’83 met 19,5 °C het warmst. Opvallend daarbij is het feit dat zeven van de elf duo’s dateren van de laatste twintig jaar! Uiteraard scheen de zon een flink aantal uren. Ook hiermee schaarde juli 1995 zich onder de toppers. Het voorlopige cijfer van 283 uur is goed voor een vierde plaats op de eeuwranglijst, waar 1904 met 307 uur eenzaam op kop gaat. Omdat de definitieve cijfers wellicht zo’n tien uur lager zullen uitvallen, zal juli 1995 uiteindelijk op een zesde plaats uitkomen. Al bijna even typerend voor een warme en zonnige maand was het onweer. Hoewel het dikwijls (zeer) lokaal van karakter was, veroorzaakte dit toch soms overlast en zelfs schade. Al op de avond van 2 juli en gedurende de nacht daarop kreeg het westen van het land en met name Noord-Holland te maken met onweer en slagregens, waarbij er ter Alkmaar zelfs 70 mm. neerslag viel, ongeveer de normale hoeveelheid in een hele maand. Later die nacht en in de vroege ochtend werd de treinenloop bij Dordrecht en Amersfoort verstoord door blikseminslag. Een week later kreeg vooral het noorden van het land ervan langs. Op Vlieland liepen kelders onder en een plaatselijke camping zag het water korte tijd bijna een meter hoog staan. Op het naburige Terschelling werd 79 mm neerslag afgetapt. Na de snikhete tiende juli was de volgende ochtend een andere hoek van het land aan de beurt. Nu moesten lokaal in Zeeuws Vlaanderen de kelders worden leeggepompt en kreeg Westdorpe 51 mm regen. De dagen daarna bleef het onweersachtig met lokaal slagregens, maar het meest sprong de blikseminslag in het oog die in Amsterdam een oude fabrieksschoorsteen flink beschadigde. Omdat het gevaarte dreigde om te vallen moesten 100 personen in de onmiddellijke omgeving tijdelijk geëvacueerd worden. Op vrijdagavond 21 juli waren de onweersbuien plaatselijk zeer agressief, waarbij er windstoten optraden en hagelstenen schade aanrichtten. In Rotterdam vielen er stenen tot ruim 4 cm. doorsnede. De actiefste onweersbuien vielen echter in de nacht en ochtend van 27 juli in met name Drenthe. Emmen kwam letterlijk onder water te staan. Er viel hier plaatselijk 100 mm. De talrijke hoosbuien konden niet verhinderen dat de maand landelijk bezien qua neerslag gemiddeld verliep. Het langjarige neerslagbeeld laat in juli een zeer uniforme verdeling zien, waarbij de meeste plaatsen tussen 65 en 75 mm. ontvangen. Bezien we echter de afzonderlijke jaren, dan is er van een gelijkmatige neerslagverdeling meestal geen sprake en de voorbije maand vormde daarop geen uitzondering. Vooral in Oost-Brabant en Limburg bleef het kurkdroog omdat de vele buien dit deel van het land links lieten liggen. Op meerdere plaatsen viel er daar tussen 10 en 20 mm. neerslag. Op de natste locaties elders in het land werd de 100 mm. echter royaal overschreden.