Uitzonderlijk hoge waterstand Roer na zondvloed juli 2021
In de derde week van juli 2021 werden vele regio’s in Limburg, België en Duitsland getroffen door extreme regen, met catastrofale overstromingen als gevolg. Met name in het Ahrtal in de Eifel en in de noordelijke Ardennen vielen doden en gewonden te betreuren.
In Zuid-Limburg werd vooral Valkenburg aan de Geul getroffen door enorme materiele schade.
De populaire Duitse weerman Kai Zorn waarschuwde op zijn Youtube-kanaal al enkele dagen vooraf dat er een ramp aanstaande was. Volgens vele bewoners van de Duitse rampgebieden heeft de overheid desondanks niet tijdig en adequaat ingegrepen.
Extreme neerslagsom in Ardennen en Eifel
Extreme neerslagsommen ( waardes die slechts eens in de honderd jaar of nog minder voorkomen ) werden ook in het bron- en stroomgebied van de Roer gemeten en al dat water moest uiteraard een weg naar de Maas vinden. In Roerdalen zelf viel “slechts” zo’n 45 mm aan neerslag over 4 dagen tijd gemeten.
Het zou al snel duidelijk worden dat we ons in Roerdalen moesten gaan opmaken voor een extreme hoogwatergolf vanuit Duitsland. Toch bestond er nog steeds veel onduidelijkheid over het te verwachten aantal kubieke meters / seconde. In Duitsland zijn twee belangrijke meetpunten: in Stahe ( vlakbij grens met Vlodrop ) en verderop in Jülich. Dat laatste station kreeg echter een technisch probleem, waardoor er geen actuele data meer over de hoeveelheid water werden doorgegeven.
Dijk Ophoven (D) breekt door
Op 16 juli breekt ‘s avonds een dijk van de Roer door in Ophoven, vlakbij Wassenberg. Het dorp van 700 inwoners wordt geëvacueerd, maar sommigen weigeren hun huizen te verlaten. Datzelfde gebeurt ook in Vlodrop, waar zelfs de ME wordt ingezet om evacuaties te begeleiden. In Melick is er ook veel wateroverlast in de Exgaard, waar het water van de Roer, stromend vanaf het zuiden alles onder water zet. De Leigraaf tussen de Roerbrug in Sint Odiliënberg en ingang Melick staat bijna op het wegdek van de N293 en deze wordt (kortdurend) zelfs afgezet voor alle verkeer. De duikers achter het viaduct worden beschadigd door de krachtige stroming.
Wateroverlast oude dorpskern Sint Odiliënberg
De Roer is al enkele dagen flink aan het stijgen, maar op 16 juli gaat het steeds sneller.
In de vroege middag stijgt het water tot over het wegdek en in de avond staat het hele Kerkplein onder water. Bij de Pastorie, waar als een van de eerste woningen het water de garage binnenstroomt, wordt nog getracht met pompen de kelder droog te houden, maar al snel blijkt dat zinloos.
Direct omwonenden van het Kerkplein en Raadhuisplein wordt de avond ervoor al geadviseerd hun huizen te verlaten. De huizen direct aan de oever van de Roer hebben veel wateroverlast. Met man en macht wordt geprobeerd het water tegen te houden, maar het water stijgt te snel en er is geen houden meer aan. Sommige inwoners van de Sint Wirostraat hebben het water tot boven de knieën in hun kelders, doordat de laaggelegen weilanden aan de achterkant tussen het klooster en Landgoed Hoosden heel snel volstromen.
De doorgaande weg vanuit Sint Odiliënberg naar Lerop wordt afgesloten omdat het water bij het Roerstreekmuseum inmiddels hoog op de weg staat en naar beneden richting Lerop wegstroomt. De weg zal na de overstroming nog geruime tijd afgesloten blijven.
Het kerkplein staat ‘s avonds volledig blank en het water komt zelfs bijna tot aan de Sint Wirostraat ter hoogte van de harmoniezaal omdat het water overal door putdeksels omhoog wordt gestuwd. Een grote container met zand wordt al enkele dagen van tevoren geplaatst om zandzakken te kunnen vullen. Van alle kanten komen mensen zandzakken vullen, ook mensen uit andere dorpen en zelfs uit Roermond, waar op dat moment ook problemen zijn met zowel de Roer als de Maas.
Enkele paarden op het weiland tussen het klooster en Overen raken ingesloten door het snel stijgende water.
Bij de Priorij Thabor helpen vrijwilligers de zusters mee met het leegruimen van de bibliotheek.
Het water zal de volgende dag pas later in de middag heel geleidelijk zakken, maar de opruimwerkzaamheden en het opmaken van de schade nemen nog langere tijd in beslag.
Ramptoerisme ergert omwonenden
Er is begrijpelijke ergernis bij omwonenden, want er is een grote toestroom van mensen. Men wil graag kijken en foto’s en video’s maken over wat er zo allemaal gaande is. Er wordt veel met drones gevlogen, ook door ondergetekende. Niet iedereen zal daar gecharmeerd van zijn geweest, echter heb ik die opnames puur gemaakt om beelden vast te leggen en niet met het doel andermans privacy te schenden. Dat er sommige drone-vliegers letterlijk in de tuinen op lage hoogte hebben gevlogen en dat mensen met hun telefoons bijna door de ramen van huizen naar binnen stonden te filmen, keur ik dan ook beslist niet goed!
Aan de andere kant wordt er ook veel hulp aangeboden, het was dan ook mooi om te zien hoe mensen elkaar te hulp schoten.